સરદાર પટેલનો જન્મદિવસ: દેશના ‘સરદાર’ ની વાર્તા, કેવી રીતે મિશ્રિત કર્યા 562 રજવાડાઓ….

144 વર્ષ પહેલાં, મહાન ક્રાંતિકારી અને દેશના પ્રથમ ગૃહ પ્રધાન સરદાર વલ્લભભાઇ પટેલનો જન્મ થયો હતો. 562 રજવાડાઓને એક કરી દેનારા આ મહાન વ્યક્તિત્વની જીવનયાત્રા વિશેની વિશેષ વાતો વાંચો.

બહુ ઓછા લોકો જાણે છે કે સરદાર વલ્લભભાઇ પટેલે 1948 માં નાયબ વડા પ્રધાનપદેથી રાજીનામું આપ્યું હતું. 12 જાન્યુઆરી, 1948 ના રોજ તેમણે મહાત્મા ગાંધીને એક પત્ર લખ્યો. પરંતુ બાપુની મંજૂરી મળી ન હતી.

રાજીનામું આપતી વખતે તેમણે ગાંધીજીને લખ્યું કે ‘કામનો ભાર એટલો છે કે હું તેને ઉપાડીને દબાણ કરીશ. હું સમજી ગયો છું કે હવે વધુ સમય માટે ભાર લેવાનું દેશ માટે સારું નહીં હોય, પરંતુ ઉલટું દેશનું નુકસાન ભોગવવું પડશે. ‘

સરદારના મોટા ભાઈ વિઠ્ઠલભાઇ પટેલને બહુ ઓછા લોકો જાણતા હશે. પાછળના સમયગાળામાં બંને ભાઈઓમાં મતભેદ હતા. વિઠ્ઠલભાઇએ તેમની ત્રણ સંપત્તિ સુભાષચંદ્ર બોઝને આપી.

વિઠ્ઠલભાઇ પટેલ: લાઇફ એન્ડ ટાઇમ્સ નામનું પુસ્તક પ્રકાશિત થયું હતું. એવું કહેવામાં આવ્યું હતું કે સરદાર પટેલ અને તેમના મોટા ભાઈ વિઠ્ઠલભાઇ કોંગ્રેસના દિગ્ગજ નેતા છે. પરંતુ વિઠ્ઠલ તેના નાના ભાઈથી દૂર ગયો. બલકે, સુભાષચંદ બોઝની સાથે તેમણે ગાંધીના નેતૃત્વ પર સવાલ ઉઠાવ્યા.

તે દિવસોમાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળમાં સાંપ્રદાયિક અશાંતિનો સામનો કેવી રીતે કરવો તે પ્રશ્નના મુદ્દે મતભેદ હતા. શિક્ષણ પ્રધાન અબુલ કલામ આઝાદ અને નાયબ વડા પ્રધાન કમ ગૃહ પ્રધાન સરદાર પટેલ આમને-સામને હતા. પટેલ જુદા જુદા મુદ્દાઓ પર પોતાનો અભિપ્રાય ધરાવે છે.

પટેલ ભણવામાં ખૂબ જ ઝડપી હતા. 36 વર્ષની ઉંમરે સરદાર પટેલ વકીલાતનો અભ્યાસ કરવા ઇંગ્લેન્ડ ગયા. તેમને કોલેજમાં જવાનો અનુભવ નહોતો, છતાં તેણે ફક્ત 30 મહિનામાં-36 મહિનાનો હિમાયત અભ્યાસક્રમ પૂર્ણ કર્યો.

સરદાર પટેલની પત્ની ઝવેર બા કેન્સરથી ગ્રસ્ત હતી. વર્ષ 1909 માં તેમને મુંબઈની એક હોસ્પિટલમાં દાખલ કરવામાં આવ્યા હતા. હોસ્પિટલમાં ઓપરેશન દરમિયાન તેમનું મોત નીપજ્યું હતું.

ખેડૂત પરિવારમાં જન્મેલા પટેલને તેમની રાજદ્વારી ક્ષમતા માટે પણ યાદ કરવામાં આવે છે. સ્વતંત્ર ભારતને એક કરવા માટેનો શ્રેય પટેલની રાજકીય અને રાજદ્વારી ક્ષમતાને આપવામાં આવે છે.

નાયબ વડા પ્રધાન તરીકે સરદાર પટેલ 12 નવેમ્બર 1947 ના રોજ જૂનાગઢ પહોંચ્યા. તેમણે ભારતીય સૈન્યને આ ક્ષેત્રમાં સ્થિરતા લાવવાની સૂચના આપી અને સોમનાથ મંદિરના પુનર્નિર્માણના આદેશ પણ આપ્યા.

તે સરદાર પટેલના નેતૃત્વનો ચમત્કાર હતો કે દેશના 562 રજવાડાઓનો ભારતમાં સમાવેશ કરવામાં આવ્યો. પછી દેશની 27% લોકોએ આ રાજ્યોમાં કામ કર્યું.