ચીન બેચેની વધી- આવતીકાલે ભારત-અમેરિકા વચ્ચે 2 + 2 મંત્રી સ્તરની બેઠક…
27 ઓક્ટોબર, મંગળવારે ભારત અને અમેરિકા વચ્ચે 2 + 2 પ્રધાન સ્તરે બેઠક યોજાવાની છે. યુએસના વિદેશ સચિવ માઇક પોમ્પિયો અને સંરક્ષણ પ્રધાન માર્ક ટી એસ્પર ભારત અને અમેરિકા વચ્ચે 2 + 2 મંત્રી સ્તરની બેઠક માટે 26 ઓક્ટોબરે ભારત આવી રહ્યા છે.
આ બેઠકનો હેતુ બંને દેશો વચ્ચે સંરક્ષણ, સુરક્ષા અને વૈશ્વિક વ્યૂહાત્મક સંબંધોને વધુ પ્રોત્સાહન આપવાનો છે. આ સમય દરમિયાન પ્રાદેશિક અને વૈશ્વિક વિકાસ તેમજ પરસ્પર હિતના મુખ્ય વ્યૂહાત્મક મુદ્દાઓ પર વિસ્તૃત ચર્ચા થશે. સંરક્ષણ પ્રધાન રાજનાથ સિંહ અને વિદેશ પ્રધાન એસ જયશંકર દ્વારા વાતચીતમાં ભારતીય પક્ષનું પ્રતિનિધિત્વ કરવામાં આવશે.
ચાઇનીઝ મરચું
તે જ સમયે, દિલ્હીમાં યોજાનારી આ બેઠકમાં ચીને ભારત અને અમેરિકા વચ્ચે સંભવિત બેઝિક એક્સચેંજ અને કોઓપરેશન એગ્રીમેન્ટ (બીઇસીએ) પર પોતાની પ્રતિક્રિયા વ્યક્ત કરી છે.
ચીનની સરકારના મુખપત્ર ગ્લોબલ ટાઇમ્સના એક લેખમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે જાપાન સાથે અમેરિકા જે રીતે સંબંધ ધરાવે છે, તે ભારત સાથે સ્થાપિત થઈ શકતું નથી. લેખમાં એવું કહેવામાં આવ્યું છે કે જે દેશ માને છે કે તે ‘શક્તિશાળી’ હોવું નિશ્ચિત છે, કોઈપણ વૈશ્વિક હરીફ સાથે સંબંધ બનાવવો મુશ્કેલ છે.
આ લેખ ગ્લોબલ ટાઇમ્સમાં ફૂડન યુનિવર્સિટીના સાઉથ એશિયન સ્ટડીઝના ડિરેક્ટર અને અમેરિકન સ્ટડીઝ સેન્ટરના પ્રોફેસર ઝેંગ જિયાડોંગ દ્વારા લખવામાં આવ્યો છે. તેમણે તેમના લેખમાં કહ્યું કે ભારત અને અમેરિકા વચ્ચે આ ત્રીજી 2 + 2 મંત્રી મંડળની બેઠક છે, જે નવી દિલ્હીમાં યોજાવાની છે. આ બેઠકમાં બંને દેશો વચ્ચે મૂળભૂત વિનિમય અને સહકાર કરાર પર હસ્તાક્ષર થવાની છે. આનો અર્થ એ કે ભારત અને અમેરિકા વચ્ચેના સંબંધો સતત આગળ વધી રહ્યા છે. પ્રોફેસર ઝાંગ જિયાડોંગે આ બેઠક અંગે ચાર મુદ્દા રજૂ કર્યા છે.
જણાવાયું છે કે સૌ પ્રથમ, કોરોના રોગચાળા દરમિયાન ભારત અને અમેરિકા વચ્ચે પહેલી ઑફલાઇન બેઠક હશે. આ સ્થિતિમાં પણ આ બેઠક બંને દેશો વચ્ચે યોજાનાર છે, જ્યારે વિશ્વભરના દેશો ઓનલાઇન મીટિંગ્સને પ્રાધાન્ય આપી રહ્યા છે. હાલના સમયમાં, આ સ્થિતિમાં પણ યુએસના વિદેશ સચિવ માઇક પોમ્પીયો નવી દિલ્હીમાં બેઠક કરશે.
લેખમાં જણાવાયું છે કે માઇક પોમ્પીયો શ્રીલંકા, માલદીવ અને ઇન્ડોનેશિયાની મુલાકાત પણ લેશે. આ બતાવે છે કે યુ.એસ. ભારત સાથેના તેના સંબંધો અને ભારત-પ્રશાંત વ્યૂહરચનાને ખૂબ મહત્વ આપે છે. બીજું, આ બેઠક એવા સમયે થવાની છે જ્યારે અમેરિકામાં રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીઓ ચાલી રહી છે. આવા સમયે, અમેરિકા અને ભારતની વચ્ચે આ એક મોટી રાજદ્વારી પ્રવૃત્તિ છે, જે અમેરિકા માટે ભારતનું મહત્વ દર્શાવે છે.
આર્ટિકલ મુજબ, ત્રીજી વાત, યુએસ-ભારત વાતચીત એવા સમયે થવાની છે જ્યારે ચીન ભારતની સરહદ પર તંગ છે. ભારત અને ચીન વચ્ચે સરહદ વિવાદ લગભગ છ મહિનાનો થવા જઈ રહ્યો છે. પરંતુ આ બધી બાબતોની વચ્ચે, ભારત અને અમેરિકા વચ્ચેની આ 2 + 2 મંત્રી સ્તરની બેઠક સ્પષ્ટ રીતે ચીનને લક્ષ્ય બનાવવા માટે થઈ રહી છે.
પ્રોફેસર ઝાંગ જિયાડોંગે તેમના લેખમાં કહ્યું કે તેના જવાબમાં ચીન યુએસ અને ભારતના વ્યૂહાત્મક ઇરાદા અંગે નવા નિર્ણય લેશે. નવી દિલ્હી સાથે આગળ વધતી નીતિઓને લાગુ કરવા માટે તેને યોગ્ય માધ્યમ અપનાવવાની જરૂર રહેશે.
પ્રોફેસર ઝાંગ જિયાડોંગે કહ્યું કે ચોથી વાત એ છે કે યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ, જાપાન, ભારત અને ઑસ્ટ્રેલિયા નવેમ્બરમાં સંયુક્ત મલબાર નૌકાદળ કવાયત કરવા જઈ રહ્યા છે, ભારત-પેસિફિક દરિયાઇ સુરક્ષા માળખું ધીમે ધીમે તેની સાથે આકાર લઈ રહ્યું છે.
