બિહારમાં 15 વર્ષ શાસન બાદ નીતીશ કુમાર માટે આ સમય કેટલો સહેલો અથવા મુશ્કેલ છે? એક જ રેલીમાં તેમણે પોતે સ્વીકાર્યું કે આ ચૂંટણી પહેલા કરતા જુદી છે. ચાલો આપણે જાણીએ કે આ વિધાનસભાની ચૂંટણીમાં નીતીશની સામે કયા ત્રણ અવરોધો છે.
નીતીશ કુમાર બિહાર વિધાનસભાની ચૂંટણીમાં પોતાના ઉમેદવારોને જીતવા માટે તમામ શક્તિ લગાવી રહ્યા છે. ગયા અઠવાડિયે સારનમાં એક રેલીમાં તેમણે જાહેર સભાને સંબોધન કરતાં પોતાનો ગુસ્સો ગુમાવ્યો હતો. ખરેખર, મીટિંગમાં કેટલાક લોકોએ લાલુ ઝિંદાબાદના નારા લગાવવાનું શરૂ કર્યું. આ અંગે નીતિશે કહ્યું, “જો તમારે મત આપવા માંગતા નથી, તો હાર ન આપો, પરંતુ અહીંથી જ જાઓ.
” આ પછી, નીતીશ કુમાર શનિવારે એક જાહેર સભાને સંબોધન કરી રહ્યા હતા. કેટલાક લોકોના વિરોધી અવાજો જોઈને તેણે ફરીથી કહેવું પડ્યું કે ‘મત ન આપો.’ સવાલ એ છે કે નીતીશ કેમ ગુસ્સે થઈ રહ્યા છે? શું બિહારમાં તેમની સામે પડકારોએ એક પ્રચંડ રૂપ ધારણ કર્યું છે? સાસારામની જાહેર સભા દરમિયાન નીતીશ કુમારે સ્વીકાર્યું કે આ વખતે ચૂંટણી પહેલા કરતા જુદી છે. “આ 15 વર્ષોમાં નીતીશ કુમારે રસ્તા, પીવાનું પાણી અને વીજળી જેવી પાયાની વસ્તુઓ આપી છે. હવે પછીની ટર્મમાં, તે ખેતરોને પાણી આપવા માંગે છે. શું તેમને રોજગાર આપવામાં 50 વર્ષ લાગશે? તે સ્પષ્ટ છે કે નીતીશના કાર્યકાળમાં ઘણા સુધારા થયા હતા, પરંતુ મતદાતાને હવે વધુ અપેક્ષા છે. બિહારમાં હજી પણ રોજગાર, ઉદ્યોગ અને સ્થળાંતરની સમસ્યાઓ છે. કોરોના પછી, આ પડકાર નીતિશ માટે વધ્યો છે કારણ કે અન્ય રાજ્યોમાં વસતા પરપ્રાંતિય મજૂરો પાછા આવ્યા છે અને તેઓને રોજગારની ભારે તંગીનો સામનો કરવો પડે છે. આવી સ્થિતિમાં, તેઓ સરકાર પાસેથી રોજગારની અપેક્ષા રાખે છે અને અસંતુષ્ટ દેખાતા હોય છે.
બિહાર સરકારે ઘણા પ્રશ્નો હોવા છતાં, 17 લાખ સ્થળાંતર કરનારાઓની સ્કિલ મેપિંગ કરી છે અને તેમને રોજગાર આપવાનું વચન આપ્યું છે. લોકો સવાલ પૂછે છે કે આ સંકટ શા માટે સર્જાયું? છેલ્લા 15 વર્ષમાં નીતિશ સરકારે આ દિશામાં કેમ કામ કર્યું નહીં? બિહારમાં દારૂબંધી બાદ પણ લોકો સરકાર સામે ગુસ્સે જોવા મળ્યા હતા. એવી પણ ફરિયાદ છે કે બિહારમાં દારૂબંધીના કારણે લોકોના રોજગાર પણ થયા છે અને બોટલિંગ પ્લાન્ટ જેવી જગ્યાએ કામ કરતા લોકો બેરોજગાર બની ગયા છે.
સામાજિક સમીકરણ
ભાજપના પક્ષમાં છે જમીન પર અનેક પડકારો હોવા છતાં ભાજપને સામાજિક સમીકરણ અંગે વિશ્વાસ છે. જો આરજેડી પાસે મુસ્લિમો અને યાદવોની વોટબેંક છે, તો ભાજપને ભૂમિહર અને ઉચ્ચ જાતિની ટેકો છે. તે જ સમયે, જેડીયુને નીચલી જાતિઓ, મહાદલિતોનો ટેકો છે. જેડીયુના એક નેતાએ કહ્યું, ‘એનડીએને સામાજિક સમીકરણથી 10 થી 12 ટકાની લીડ મળી રહી છે. 9 માં નિષ્ફળ થતું સામાજિક સમીકરણ શું છે? જંગલરાજ લોકો 2005 પહેલા બિહારને હજી યાદ કરે છે. હું એમ નથી કહેતો કે લોકોમાં કોઈ ગુસ્સો નથી, પરંતુ તે 2005 ના જંગલ રાજ કરતા એક મિલિયન ગણો સારો છે.
